Vanaf 1 januari 2025 verandert er heel wat in het Belgische aansprakelijkheidsrecht. Met de invoering van Boek 6 van het nieuwe Burgerlijk Wetboek wordt de buitencontractuele aansprakelijkheid grondig herzien. Dit heeft niet alleen gevolgen voor bedrijven en opdrachtgevers, maar raakt ook freelancers rechtstreeks. Wat betekent dit precies voor jou als technische freelancer? We zetten de belangrijkste punten op een rij.
Wat is buitencontractuele aansprakelijkheid?
Buitencontractuele aansprakelijkheid speelt een rol wanneer er schade ontstaat tussen partijen die geen contractuele relatie met elkaar hebben. Denk aan een situatie waarin een dakwerker onvoorzichtig een hamer laat vallen op de auto van een andere aannemer. Omdat er geen rechtstreekse overeenkomst is tussen de dakwerker en die andere aannemer, wordt de schade geregeld volgens de regels van buitencontractuele aansprakelijkheid.
Dit is anders dan contractuele aansprakelijkheid, waarbij schade voortvloeit uit een schending van afspraken binnen een contract. Een klassiek voorbeeld daarvan is een boeteclausule voor een werf die te laat wordt opgeleverd.
Wat verandert er in 2025?
Tot nu toe gold er een beschermingslaag voor freelancers en onderaannemers. In veel gevallen kon alleen de directe opdrachtgever van een freelancer – bijvoorbeeld een architect of een aannemer – aansprakelijk worden gesteld door de bouwheer. Vanaf 1 januari 2025 valt deze beschermingslaag grotendeels weg. De nieuwe wetgeving biedt opdrachtgevers, zoals bouwheren, de mogelijkheid om freelancers en andere hulppersonen rechtstreeks aansprakelijk te stellen voor fouten.
Waarom deze wijziging?
De verandering komt er vooral omdat de wetgever meer bescherming wil bieden aan de bouwheer of opdrachtgever. In complexe projecten met lange ketens van onderaannemers en freelancers zag men vaak dat de bouwheer in de kou bleef staan bij schade, bijvoorbeeld door een faillissement van een tussenpartij. De nieuwe wetgeving creëert extra aanspreekmogelijkheden voor de opdrachtgever, zodat schade beter verhaald kan worden.
Wat betekent dit voor freelancers?
De impact op freelancers is groot. Waar je vroeger vooral via je opdrachtgever aansprakelijk kon worden gesteld, kun je nu rechtstreeks aangesproken worden door de bouwheer. Dit geldt ook als je werkt via een managementvennootschap. Zelfs je natuurlijke persoon kan in bepaalde gevallen aansprakelijk worden gesteld. Met andere woorden: je aansprakelijkheid als freelancer wordt een stuk groter, tenzij er specifieke afspraken zijn gemaakt.
Wat kun je doen om je te beschermen?
Gelukkig is de nieuwe wetgeving van aanvullend recht. Dat betekent dat je via contractuele afspraken bepaalde risico’s kunt beperken of zelfs uitsluiten. Hieronder enkele tips:
- Pas je contracten aan
Zorg ervoor dat er in je overeenkomsten duidelijke afspraken staan over aansprakelijkheid. Werk je via een opdrachtgever? Vraag of zij hun contracten aanpassen aan de nieuwe wetgeving. - Bescherm de natuurlijke persoon
Naast het beperken van de aansprakelijkheid voor de vennootschap is het ook belangrijk om jezelf als natuurlijke persoon te beschermen. Een slimme zet is het opstellen van een extra contract, naast de contracten met je opdrachtgever, waarin de bescherming van de natuurlijke persoon wordt geregeld. - Verzekeringen afsluiten
Zorg dat je beroepsaansprakelijkheidsverzekering toereikend is en sluit bijkomend een verzekering af voor specifieke bestuurdersaansprakelijkheid. - Blijf op de hoogte
De nieuwe regelgeving heeft ook gevolgen voor bestaande projecten en contracten. Als een schadegeval ontstaat na 1 januari 2025, vallen zelfs lopende werken onder de nieuwe regels. Zorg dat je volledig voorbereid bent.
Conclusie
De nieuwe wetgeving rond buitencontractuele aansprakelijkheid vraagt om een proactieve aanpak. Freelancers moeten niet alleen hun contracten onder de loep nemen, maar ook nadenken over extra juridische en verzekeringstechnische maatregelen.
Bij Engenius helpen we freelancers om zich voor te bereiden op deze veranderingen. Heb je vragen of wil je advies over hoe je je aansprakelijkheid kunt beperken? Neem gerust contact met ons op – we denken graag met je mee.
Wil je meer weten over dit onderwerp?
Beluister dan de nieuwste aflevering van onze Freelance Blueprint-podcast met Tom Henckens van Solvimus. Hij legt haarfijn uit wat de nieuwe wetgeving betekent en hoe jij als freelancer het beste voorbereid bent. 🎙️